$2 ,mathop Mglimits_^0 ,,+,, mathop O_2limits_^0 ,, longrightarrow ,, 2 mathop Mglimits_^+2 mathop Olimits_^-2 ,,,,,,,, (1)$
Số oxi hóa của $Mg$ tăng tự $0$ lên $+2$ $,Rightarrow ,$ $Mg$ nhường electron:
$mathop Mglimits_^0 ,, longrightarrow ,, mathop Mglimits_^+2 ,,+,, 2e$
Oxi thừa nhận electrron:
$mathop Olimits_^0 ,,+,, 2e ,, longrightarrow ,, mathop Olimits_^-2$
$Longrightarrow ,$ quy trình $Mg$ dường electron là quá trình oxi hóa $Mg$.
$Longrightarrow ,$ Ở phản bội ứng $(1)$, chất oxi hóa là $Oxi$, chất khử là $Mg$.
Bạn đang xem: Chất bị oxi hóa là gì
$ullet$ ví dụ 2:
$mathop Culimits_^+2 mathop Olimits_^-2 ,,+,, mathop H_2limits_^0 ,, longrightarrow ,, mathop Culimits_^0 ,,+,, mathop H_2limits_^+1 mathop Olimits_^-2 ,,,,,,,, (2)$
Số oxi hóa của $Cu$ sút từ $+2$ xuống $0$ $,Rightarrow ,$ $Cu$ vào $CuO$ nhấn thêm $2e$:
$mathop Culimits_^+2 ,,+,, 2e ,, longrightarrow ,, mathop Culimits_^0$
Số lão hóa của $H$ tăng từ $0$ lên $+1$ $,Rightarrow ,$ $H$ nhường đi $1e$:
$mathop Hlimits_^0 ,, longrightarrow ,, mathop Hlimits_^+1 ,,+,, 1e$
$Longrightarrow ,$ quy trình $mathop Culimits_^+2$ nhấn thêm $2e$ hotline là quá trình khử $mathop Culimits_^+2$ (sự khử $mathop Culimits_^+2$).
$Longrightarrow ,$ Ở phản ứng $(2)$, hóa học oxi hóa là $CuO$, hóa học khử là $Hiđro$.
$ullet ,$ nắm lại:
- chất khử (chất bị oxi hóa) là chất nhường electron.
- hóa học oxi hóa (chất bị khử) là chất thu electron.
- quá trình oxi hóa (sự oxi hóa) là quy trình nhường electron.
- quá trình khử (sự khử) là quy trình thu electron.
2. Xét phản nghịch ứng không tồn tại oxi tham gia
$ullet ,$ thí dụ 3:
Phản ứng $(3)$ tất cả sự biến đổi số oxi hóa, sự đến – dìm electron:
$mathop Nalimits_^0 ,, longrightarrow ,, mathop Nalimits_^+1 ,,+,, 1e$
$mathop Cllimits_^0 ,,+,, 1e ,, longrightarrow ,, mathop Cllimits_^-1$
$ullet ,$ tỉ dụ 4:
$mathop H_2limits_^0 ,,+,, mathop Cl_2limits_^0 ,, longrightarrow ,, 2mathop Hlimits_^+1 mathop Cllimits_^-1 ,,,,,,,, (4)$
Phản ứng $(4)$ có sự đổi khác số oxi hóa của những chất, do cặp electron góp bình thường lệch về $Cl$.
$ullet ,$ tỉ dụ 5:
$mathop Nlimits_^-3 H_4 mathop Nlimits_^+5 O_3 ,, oversett^0longrightarrow ,, mathop N_2limits_^+1 O ,,+,, 2, H_2O ,,,,,,,, (5)$
Phản ứng $(5)$ nguyên tử $mathop Nlimits_^-3$ nhường nhịn $e$, $mathop Nlimits_^+5$ dìm $e$
$longrightarrow ,$ bao gồm sự chuyển đổi số oxi hóa của một nguyên tố.
3. Làm phản ứng thoái hóa – khử
- làm phản ứng oxi hóa – khử là làm phản ứng hóa học, trong những số ấy có sự gửi electron giữa những chất bội nghịch ứng, tuyệt phản ứng thoái hóa – khử là phản nghịch ứng hóa học trong các số đó có sự chuyển đổi số oxi hóa của một số nguyên tố.
II. LẬP PHƯƠNG TRÌNH HÓA HỌC CỦA PHẢN ỨNG OXI HÓA – KHỬ
$ullet ,$ phương thức thăng bằng electron dựa vào nguyên tắc: tổng cộng electron vày chất khử nhường bằng tổng số electron mà chất oxi hóa nhận.
- bước 1: xác định số oxi hóa của các nguyên tố nhằm tìm chất oxi hóa và chất khử.
- cách 2: Viết quy trình oxi hóa và quá trình khử, thăng bằng mỗi thừa trình.
- cách 3: tìm hệ số thích hợp cho hóa học oxi hóa và hóa học khử sao để cho tổng số electron cho bằng tổng số electron nhận.
- cách 4: Đặt hệ số của các chất oxi hóa và hóa học khử vào sơ thứ phản ứng, từ kia tính ra hệ số các chất khác bao gồm trong phương trình. Kiểm tra cân bằng số nguyên tử của các nguyên tố và thăng bằng điện tích nhì vế để kết thúc phương trình hóa học.
$ullet ,$ thí dụ 1: Lập phương trình hóa học của làm phản ứng oxi hóa khử sau:
$NH_3 ,,+,, Cl_2 ,,longrightarrow ,, N_2 ,,+,, HCl$
- bước 1:
$mathop Nlimits_^-3 mathop H_3limits_^+1 ,,+,, mathop Cl_2limits_^0 ,, longrightarrow ,, mathop N_2limits_^0 ,,+,, mathop Hlimits_^+1 mathop Cllimits_^-1$
+ Số oxi hóa của $N$ tăng từ bỏ $-3$ lên $0,$: chất khử
+ Số oxi hóa của $Cl$ giảm từ $0$ xuống $-1,$: hóa học oxi hóa
- cách 2:
+ quy trình oxi hóa: $,,2, mathop Nlimits_^-3 ,, longrightarrow ,, mathop N_2limits_^0 ,,+,, 6e$
+ quá trình khử: $,,mathop Cl_2limits_^0 ,,+,, 2e ,, longrightarrow ,, 2, mathop Cllimits_^-1$
- bước 3:
+ quy trình oxi hóa: $,,(2, mathop Nlimits_^-3 ,, longrightarrow ,, mathop N_2limits_^0 ,,+,, 6e) ,, imes 1$
+ quá trình khử: $,,(mathop Cl_2limits_^0 ,,+,, 2e ,, longrightarrow ,, 2, mathop Cllimits_^-1) ,, imes 3$
$Longrightarrow , 2, mathop Nlimits_^-3 ,,+,, 3, mathop Cl_2limits_^0 ,, longrightarrow ,, mathop N_2limits_^0 ,,+,, 6, mathop Cllimits_^-1$
- cách 4:
$2,NH_3 ,,+,, 3, Cl_2 ,,longrightarrow ,, N_2 ,,+,, 6, HCl$
$ullet ,$ thí dụ 2: Lập phương trình chất hóa học của phản bội ứng lão hóa khử sau:
$mathop Mglimits_^0 ,,+,, mathop Allimits_^+3 Cl_3 ,, longrightarrow ,, mathop Mglimits_^+2 Cl_2 ,,+,, mathop Allimits_^0$
$Mg$ là chất khử; $mathop Allimits_^+3$ (trong $AlCl_3$) là hóa học oxi hóa.
$(mathop Mglimits_^0 ,, longrightarrow ,, mathop Mglimits_^+2 ,,+,, 2e) ,, imes 3$
$(mathop Allimits_^+3 ,,+,, 3e ,, longrightarrow ,, mathop Allimits_^0) ,, imes 2$
$Longrightarrow , 3, mathop Mglimits_^0 ,,+,, 2, mathop Allimits_^+3 ,, longrightarrow ,, 3, mathop Mglimits_^+2 ,,+,, 2, mathop Allimits_^0$
Phương trình đang là:
$3,Mg ,,+,, 2,AlCl_3 ,,longrightarrow ,, 3, MgCl_2 ,,+,, 2,Al$
$ullet ,$ tỉ dụ 3: Lập phương trình hóa học của làm phản ứng thoái hóa khử sau:
$K mathop Cllimits_^+5 O_3 ,, longrightarrow ,, K mathop Cllimits_^-1 ,,+,, K mathop Cllimits_^+7 O_4$
$mathop Cllimits_^+5$ (trong $KClO_3$) vừa là chất khử, vừa là chất oxi hóa.
$(mathop Cllimits_^+5 ,,+,, 6e ,, longrightarrow ,, mathop Cllimits_^-1) ,, imes 1$
$(mathop Cllimits_^+5 ,, longrightarrow ,, mathop Cllimits_^+7 ,,+,, 2e) ,, imes 3$
$Longrightarrow , 4, mathop Cllimits_^+5 ,, longrightarrow ,, 1, mathop Cllimits_^-1 ,,+,, 3, mathop Cllimits_^+7$
Phương trình đã là:
$4,KClO_3 ,,longrightarrow ,, KCl ,,+,, 3, KClO_4$
$ullet ,$ thí dụ 4: Lập phương trình hóa học của bội phản ứng oxi hóa khử sau:
$K mathop Cllimits_^+5 O_3 ,, longrightarrow ,, K mathop Cllimits_^-1 ,,+,, mathop O_2limits_^0$
$mathop Cllimits_^+5$ (trong $KClO_3$) là chất oxi hóa; $mathop Olimits_^-2$ (trong $KClO_3$) là chất khử.
$(mathop Cllimits_^+5 ,,+,, 6e ,, longrightarrow ,, mathop Cllimits_^-1) ,, imes 2$
$(2,mathop Olimits_^-2 ,, longrightarrow ,, mathop O_2limits_^0 ,,+,, 4e) ,, imes 3$
$Longrightarrow , 2, mathop Cllimits_^+5 ,,+,, 6, mathop Olimits_^-2 ,, longrightarrow ,, 2, mathop Cllimits_^-1 ,,+,, 3, mathop O_2limits_^0$
Phương trình sẽ là:
$2,KClO_3 ,,longrightarrow ,, 2,KCl ,,+,, 3, O_2$
$ullet ,$ ví dụ 5: Lập phương trình chất hóa học của phản bội ứng oxi hóa khử sau:
$mathop Felimits_^+2 mathop S_2limits_^-1 ,,+,, mathop O_2limits_^0 ,, longrightarrow ,, mathop Fe_2limits_^+3 mathop O_3limits_^-2 ,,+,, mathop Slimits_^+4 mathop O_2limits_^-2$
$mathop Felimits_^+2,$, $mathop Slimits_^-1$ (trong $FeS_2$) là hóa học khử, $mathop O_2limits_^0$ là chất oxi hóa.
$mathop Felimits_^+2 ,, longrightarrow ,, mathop Felimits_^+3 ,,+,, 1e$
$2,mathop Slimits_^-1 ,, longrightarrow ,, 2,mathop Slimits_^+4 ,,+,, 10e$
$(mathop Felimits_^+2 mathop S_2limits_^-1 ,, longrightarrow ,, mathop Felimits_^+3 ,,+,, 2,mathop Slimits_^+4 ,,+,, 11e) ,, imes 4$
$(mathop O_2limits_^0 ,,+,, 4e ,, longrightarrow ,, 2,mathop Olimits_^-2) ,, imes 11$
$Longrightarrow , 4, mathop Felimits_^+2 mathop S_2limits_^-1 ,,+,, 11,mathop O_2limits_^0 ,, longrightarrow ,, 4, mathop Felimits_^+3 ,,+,, 8, mathop Slimits_^+4 ,,+,, 22,mathop Olimits_^-2$
Phương trình đang là:
$4,FeS_2 ,,+,, 11,O_2 ,,longrightarrow ,, 2,Fe_2O_3 ,,+,, 8, SO_2$
$ullet ,$ ví dụ 6: Lập phương trình chất hóa học của bội nghịch ứng thoái hóa khử sau:
$mathop Mnlimits_^+4 O_2 ,,+,,H mathop Cllimits_^-1 ,, longrightarrow ,, mathop Mnlimits_^+2 Cl_2 ,,+,, mathop Cl_2limits_^0 ,,+,, H_2O$
$mathop Mnlimits_^+4$ (trong $MnO_2$) là hóa học oxi hóa, $mathop Cllimits_^-1$ (trong $HCl$) là hóa học khử.
Xem thêm: Tập Hợp Đầy Đủ Các Công Thức Tính Nhanh Toán 12 Bằng Máy Tính
$(mathop Mnlimits_^+4 ,,+,, 2e ,, longrightarrow ,, mathop Mnlimits_^+2) ,, imes 1$
$(2,mathop Cllimits_^-1 ,, longrightarrow ,, mathop Cl_2limits_^0 ,,+,, 2e) ,, imes 1$
$Longrightarrow , mathop Mnlimits_^+4 ,,+,, 2,mathop Cllimits_^-1 ,, longrightarrow ,, mathop Mnlimits_^+2 ,,+,, mathop Cl_2limits_^0$
Phương trình vẫn là:
$MnO_2 ,,+,, 4,HCl ,,longrightarrow ,, MnCl_2 ,,+,, Cl_2 ,,+,, 2,H_2O$
III. Ý NGHĨA CỦA PHẢN ỨNG OXI HÓA – KHỬ vào THỰC TIỄN
Phản ứng lão hóa – khử là các loại phản ứng hóa học khá thông dụng trong thoải mái và tự nhiên và có tầm đặc biệt trong cung ứng và đời sống.
1. Vào đời sống
- làm phản ứng lão hóa – khử tạo nên ra năng lượng như: sự cháy của xăng dầu trong những động cơ đốt trong, sự cháy của than củi, các quy trình điện phân…
2. Vào sản xuất
- những phản ứng lão hóa – khử là đại lý của quá trình sản xuất chất hóa học như luyện gang, thép, nhôm…